© Andre Bertrand-Peniche Marche-les-Dames
Namen was in de middeleeuwen al een belangrijk handelsknooppunt. De stad ligt ingebed tussen twee waterwegen, de Maas en de Samber, waarover handelswaar passeerde zoals koper, lood, ijzer en textielproducten. Door de eeuwen heen werden die waterlopen rechtgetrokken, gekanaliseerd en van stuwen en sluizen voorzien, zodat ze steeds grotere binnenschepen konden ontvangen. Het commerciële sluitstuk was de oprichting in 1978 van de Port autonome de Namur − PAN, het Autonoom havenbedrijf Namen. We wilden er alles over te weten komen, en hadden een gesprek met de directeur, Dominique de Paul de Brachifontaine.
Kunt u ons een korte beschrijving geven van de haven van Namen?
De PAN is een Unité d’Administration Publique − UAP (Autonoom overheidsbedrijf) met als opdracht de ontwikkeling, de uitrusting, het beheer en de exploitatie van de havengebieden. Kortom, de economische ontwikkeling verzekeren van onze regio door middel van transport over water en van riviertoerisme.
Kunt u ons wat cijfers geven, zoals de oppervlakte en het soort vervoerde goederen?
We beheren ongeveer 160 ha industrieterreinen, verdeeld over 26 havenzones in de hele provincie Namen: van Andenne tot aan de Franse grens op de Maas en van Namen tot Moignelée op de Samber. Stroomafwaarts van Namen zijn de zones toegankelijk voor schepen tot 4000 ton en voor duwkonvooien tot 9000 ton. De zones stroomopwaarts bieden plaats aan grote aken (1350 + ton).
De PAN telt meer dan 140 concessiehouders van verschillende grootte die instaan voor de afhandeling van steengroeveproducten (80,6%), landbouwproducten (5,8%), glaszand (5,6%), aardolieproducten (5,4%) en bouwmaterialen (2,6%).
Wie beheert de haven van Namen? Van wie krijgt u uw orders?
De beslissingsmacht van de PAN berust bij haar Raad van Bestuur, waarin vertegenwoordigers zetelen van het Waalse Gewest, de Provincie Namen, het Economisch Bureau van de Provincie Namen (BEP – Bureau Économique de la Province) en de steden/gemeenten van Namen, Andenne, Sambreville en Floreffe. De dagelijkse leiding is in handen van een managementteam dat handelt voor en namens de RvB.
Zoals iedere UAP hebben we een voogdijminister; momenteel is dat Philippe HENRY, verantwoordelijk voor mobiliteit. Dat voogdijschap omschrijft onder andere de opdrachten van de haven, haar doelstellingen, de beschikbare middelen, enz., maar ook de verplichtingen van de Waalse regering en haar ambtenaren ten overstaan van de PAN.
Wat zijn uw taken en verantwoordelijkheden?
Zoals eerder gezegd, bestrijken wij alle typische activiteiten van een kmo, onderverdeeld in vijf hoofdactiviteiten waarvoor ik verantwoordelijk ben:
− de zoektocht naar nieuwe kandidaat-concessiehouders en het beheer van hun contracten;
− het beheer van hun technische projecten: opstellen van de lastenboeken, de uitvoering van
en het toezicht op hun dossiers;
− het toezicht op de bouwprojecten en op de havenzones en hun ontwikkeling, en de uitbreiding van de
terreinenportefeuille;
− de budgettaire administratie in haar geheel;
− de administratieve ondersteuning : secretariaat, personeel, enz.
De correcte uitvoering van die processen en de bijbehorende verantwoordelijkheden vormen twee essentiële onderdelen voor het commerciële succes van onze concessiehouders. En dat helpt dan weer de ontwikkeling van de haven en het riviertransport in het algemeen.
© Antione Dujardin – Samber | Sambre
Over hoeveel mensen beschikt u, en wat zijn hun rollen/specialiteiten?
We verzorgen de vijf hierboven vermelde ‘processen’ met een erg performant team van 8 mensen (ofwel 6,4 voltijdse equivalenten − VTE), elk met een profiel dat overeenkomt met hun functie.
− Er zijn twee ingenieurs, verantwoordelijk voor het civieltechnische onderdeel, vooral dan op het vlak van de waterbouw. Bovendien zijn zij vertrouwd met de zeer complexe Waalse wetgeving voor overheidsopdrachten, wat geen eenvoudige zaak is.
− Voor het beheer van de havengebieden hebben we een werfleider met een goede kennis van het territorium en de locaties, en met goede relaties met de concessiehouders. Hij is alomtegenwoordig, en fungeert dus als onze ogen en oren op de sites.
We zijn trouwens momenteel op zoek naar een tweede werfleider … kandidaten zijn altijd welkom.
− Het financiële aspect wordt verzorgd door een econoom − een creatieve boekhouder, met gedegen kennis
van de budgettaire processen in de publieke sector.
− En dan mogen we zeker de administratieve ondersteuning niet vergeten, verzorgd door twee dames met een administratieve bachelor, die instaan voor de goede werking van de PAN.
Wat mij betreft, bijgestaan door een getalenteerde manager met een ingenieursopleiding, ben ik, naast de algemene leiding van de PAN, verantwoordelijk voor het dagelijks beheer van de PAN en dat van de concessiehouders, de commerciële kant, de pr en de ‘live’-opvolging.
Hoe situeert u de Haven van Namen ten opzichte van de andere binnenhavens? Hoe ziet haar nationale en internationale strategie eruit?
We verzorgen hoofdzakelijk nationaal riviertransport − maar uiteraard onderhouden we ook contacten met de buurlanden, voornamelijk Nederland − en hiervoor werken we samen met onze Waalse collega’s van de havens van Luik, Charleroi of La Louvière. Op die manier kunnen we bijvoorbeeld kandidaat concessiehouders die wij niet kunnen helpen naar andere havens en oplossingen doorverwijzen. We werken ook synergieën uit met andere spelers zoals de steden en gemeenten, de intercommunales, Logistics in Wallonia, enz.
De strategie van de PAN verloopt over drie hoofdassen:
− Uitbreiding van de terreinenportefeuille: we werken met concessiecontracten op lange termijn, 30 jaar, hernieuwbaar volgens bepaalde voorwaarden, maar dat beperkt de toegang voor nieuwe investeerders. We willen dus ons aanbod aan industrieterreinen uitbreiden via een proactieve aankooppolitiek, in samenwerking met onze voogdijminister, de Service Public de Wallonie (SPW) en de andere Waalse havens.
− Uitbreiding van het rivierverkeer buiten de concessies. We willen bedrijven overtuigen om te kiezen voor een meer milieubewuste logistiek, en hen aanmoedigen om hun producten, materialen of containers niet langer over de weg maar over de waterwegen te vervoeren. Hierbij treden we meer naar voren als ‘partner-adviseur’, die hen bij zo’n omschakeling kan begeleiden.
− De PAN pakt ook problemen aan op het vlak van klimaat, milieu, diversificatie van activiteiten en bodembeheer. Verschillende projecten zijn momenteel in voorbereiding en/of uitvoering. Daaronder:
de inrichting van onderbenutte havengebieden; schone energie, windmolens, zonnepanelen, enz.; extra muros zones voor opslag en hergroepering van goederen en hun transport over waterwegen; de ‘last mile’-levering via milieuvriendelijke oplossingen, zoals elektrische driewielers, of kleine pendelboten die verschillende stopplaatsen aandoen langs de waterwegen.
En natuurlijk ook de sanering van historisch vervuilde terreinen, om ze weer bruikbaar te maken.
Wat heeft de haven van Namen te bieden op het vlak van pleziervaart?
De provincie Namen is rijk aan historische en toeristische pareltjes. Voor de pleziervaart bieden de Maas en de Samber een volledig netwerk aan waterwegen voor de niet-gemotoriseerde recreant. We beheren twee jachthavens, die van Henri Hallet in Jambes, net tegenover de citadel, en die van Amée in La Plante, stroomafwaarts van Namen-stad. Ze ontvangen allebei vakantiegangers op doortocht of boten die hier willen aanleggen voor het seizoen. En dan heb je nog Lives-sur-Meuse, dat een halte ook meer dan waard is.
Directeur Dominique de Paul de Brachifontaine
Hoelang bent u al directeur, wat is uw professionele achtergrond en wat is er nodig om deze functie uit te oefenen?
Van opleiding ben ik informaticus en economist, en ik ben directeur van de PAN sedert september 2017. Voorheen werkte ik zowel nationaal als internationaal als consultant en ik had leidende functies in verschillende bedrijven, met name in de telecommunicatie.
Een van de belangrijkste vereisten is volgens mij dat je polyvalent bent, en dat je makkelijk sociaal-economische contacten legt. Je moet immers tussen de regels van een contract kunnen lezen, samen met de ingenieurs technische keuzes maken, de problemen van een concessiehouder oplossen, overleg plegen met klanten en onze bestuurders, en hen overtuigen. Allemaal zaken die je niet aan de universiteit leert, maar in de school van het beroepsleven.
Bovendien moet je ook ‘de handen uit de mouwen kunnen steken’ om elkaar te helpen. Toen ik in de haven aankwam, zei ik tegen ons team: “Het maakt niet uit of je 6 of 12 uur per dag werkt, zolang het gemeenschappelijke doel maar gehaald wordt.” En om onze doelstellingen te halen beschik ik tegenwoordig over een uitzonderlijk, dynamisch team.
Met de nodige dosis humor, zodat we de zaken ook kunnen relativeren en genieten van het leven.
Kunt u ons een idee geven van hoe een typische werkdag er voor u uitziet?
Kort samengevat: hij verschilt niet veel van de werkdag van de CEO van enig ander bedrijf. Dat gaat van het aansturen van het team en de timing, over vergaderen met concessiehouders en andere partners, tot het beantwoorden van de onvermijdelijke telefoontjes of het bezweren van een of andere spanning of conflict. Maar ik kan een persoonlijke invulling geven aan mijn tijd, en dus A CEO’s life as usual.
Neem me niet kwalijk als ik hiermee inbreek in de privésfeer, maar hoe ziet uw gezinsleven eruit?
Ik heb vier fantastische dochters van 16, 16, 24 en 26, waarvan er een het nest verlaten heeft. Aangezien hun mama in 2018 overleed, heb ik nog een voltijdse job aan de zorg voor hen. Maar er is ook tijd voor ontspanning; ik hou van lezen, tekenen, stripverhalen, de keuken en een glas goede wijn (lacht). Maar mijn grootste passie blijven mijn activiteiten binnen de Marinecomponent van Defensie waar ik als reserveofficier diverse commando’s waarneem en deelneem aan operaties en oefeningen.
Wat is uw grootste professionele uitdaging.
De omschakeling van het statuut van beheerder van concessies naar dat van zakelijke partner, gericht op de waterwegen. En op persoonlijk vlak, het aangaan van … uitdagingen, omdat ik er nood aan heb voortdurend mijn brein te voeden (lacht).
Wat zou u nog willen toevoegen aan dit gesprek?
Ik wil alle professionals die dit artikel lezen oproepen om eens na te denken over de vele voordelen van de binnenvaart, en contact met ons op te nemen. We kunnen hen vast en zeker helpen bij het realiseren van hun commerciële doelstellingen.
Bedankt, meneer de directeur! … Ik ben het die u dankt voor uw interesse en dit gesprek.
© Christian Desmette-Tempore-Euro-Services-Auvelais
Auteur: Fr. Philips
SeaTalk Magazine per post ontvangen? Dat kan!
